Parmak Emme
Freud’a göre doğumdan bir yaşa kadar olan süreçte çocuklar oral dönemdedirler. Yani haz noktaları da, dünyayı tanıma ve anlamlandırmaya çalışma araçları da ağızdadır. Anne karnındayken emme refleksini geliştiren çocukların bu dönemlerde ve memeden kesildikten bir süre sonrasına kadar da parmak emmesi normal kabul edilmektedir. Yaklaşık iki yaşından sonrasında görülen parmak emme durumu problem olarak kabul edilmeye ve altında yatan sebepler araştırılmaya başlanmaktadır. Fakat eğer çocuk memeyi iki yaşından sonra bıraktıysa, hemen ardından gelen kısa bir süre için parmak emme bir geçiş nesnesi olarak kabul edilebileceği için yine normal sayılabilmektedir.
Çocuklarda iki yaşından sonra görülen parmak emme davranışı genellikle çocuğun duygusal olarak geriye gittiğinin göstergesidir. Çocuk oral dönemde bir güçlük yaşadığından dolayı henüz bu dönemden çıkmak istemiyor diye düşünülebilir. Genellikle bebeklik döneminde ihtiyaçları tam doyurulamamış çocuklarda parmak emme davranışına daha sık rastlanmaktadır. Özellikle anne memesine doyum sağlayamamış ya da bakım veren kişiler tarafından yeterli ilgi ve sevgi görememiş çocuklarda parmak emme davranışının gelişmesi çok olasıdır. Fakat bazı durumlarda da parmak emme davranışı sonradan, 3-4 yaşlarından sonra gelişir. Bunun nedenleri çok fazla olabilir ve ancak detaylı bir değerlendirme sonrasında tam olarak nedeni tespit edilebilir.
Sonradan parmak emme davranışının gelişmesine neden olabilecek önemli alt başlıkları şöyle sıralayabiliriz;
- Yeni bir kardeş gelmesi / kardeş kıskançlığı
- Annenin işe başlaması / ayrılık anksiyetesi
- Artan ilgi ve sevgi ihtiyacı
- Güvensizlik
- Taşınma, okula başlama, ani kayıplar gibi yaşam olaylarının yaratabileceği kaygılar
- Travmatik bir olay sonucunda gelişen korkular
- Uyku bozuklukları
- Öfke ve dürtü kontrol problemleri
Gibi durumlar parmak emme davranışının önemli nedenlerindendir.
Çocuklarda parmak emme davranışı ile karşılaşıldığında öncelikle nedenini anlamaya çalışmak faydalı olacaktır. Bu süreçte eğer çocuğun duygusal ihtiyacı belirlenebildiyse bu ihtiyacı giderilmeye çalışmakta ya da çocukla bu durum üzerine konuşmakta ve kaygısını gidermeye çalışmakta fayda vardır. Onunla baskıcı olmadan ve yapıcı bir şekilde konuşarak bu davranışı bırakması gerektiği ile ilgili konuşulması, o hazır olduğunda ona bu konuda destek olacağınızın güveni verilmesi süreci kolaylaştırabilir. Çocukla konuyla ilgili bir kere konuştuktan sonra arada bir küçük hatırlatmalar yapılabilir fakat ısrarcı bir tutum sergilemek süreci zorlaştırabilmektedir. Özellikle gün içinde onu oyalayabilecek aktivitelerin çocuğa sunulması önemlidir. Parmak emme davranışı ile karşılaşıldığında çocuğun ilgi ve dikkatini dağıtmak için bir oyun başlatmak, bir sohbet başlatmak ya da ondan bir şey istemek etkili olabilir. Sabırlı ve tutarlı davranmak konuyla ilgili hayati önem taşımaktadır. Parmak emen çocuğa küçümseyici sözler söylemek, alay etmek, cezalandırmak ya da korkutmaya çalışmak, parmağına acı oje sürmek gibi yanlış ebeveyn tutumları süreci uzatabileceği gibi farklı psikiyatrik problemlerin de beraberinde görülmesine neden olabilmektedir.
Parmak emme davranışı uzun süreli görüldüğünde çocukta hem parmak kaslarına hem de duygusal gelişimine ciddi zararlar verebilmektedir. Süreç uzamaya başladığında mutlaka bir uzmandan konuyla ilgili destek alınmalı, parmak emme davranışının doğru bir psikiyatrik müdahale ile kısa sürede çözülebileceği unutulmamalıdır.