STRES İÇİN HANGİ PSİKOTERAPİ?

Stres nedir?

Stres terimi genellikle kafa karıştırıcıdır, çünkü bazen vücudun tepkisini, bazen de vücudun dışındaki ve yaşam olaylarıyla ilgili kaygı faktörlerini belirtmek için kullanılır.

Bazı durumlar bizim için tehlikeli veya yüzleşmek için çok zor görünür ve bir “stres” tepkisine neden oluyor. Bu durum, vücudun tehlike sinyaline verdiği fizyolojik bir tepkidir.  Reaksiyon, vücudumuzu savaşarak veya kaçarak tehlikeye tepki vermeye hazırlamak için metabolizma tarafından otomatik olarak oluşturulur. Tepki için vücudun büyük bir çaba göstermesi gerekir. Stres, orta derecede ve ara sıra yoğun ve uzun süreli olduğunda aynı etkilere sahip değildir.

Gerekli Stres

Bir sorun ile karşı karşıya kaldığımızda, bazen kalbimizin ritmi artar, çabuk nefes alırız, terleriz.

Tam olarak ne oluyor?

Tehlikeli veya sorunlu durumla yüzleşmek için vücudumuz hormon salgılamaya başlar :

♦ Katekolaminler beyne ve kaslara oksijen sağlar ve onları harekete hazırlar. Kalp atışını, tansiyonu ve vücut ısısını artırıcı etkisi vardır. Bronşların genişlemesine ve oksijen tüketmesine neden olurlar. Kan şekerini ve yağ asitlerini artırarak metabolizmayı değiştirirler. Katekolaminler arasında en bilineni adrenalindir… etkilerini herkes bilir.

♦ Daha sonra ana organlara şeker (glikoz) şeklinde enerji getirmeye yarayan glukokortikoidler.

Vücutta bu hormonlardan yeteri kadar olduğunda beyindeki reseptörler üretimlerini yavaşlatır. Organizmanın bu tepkisi, stresli duruma yanıt vermeyi mümkün kılar. Her şey sakinleştiğinde semptomlar kaybolur. Kalp yavaşlar, sıcaklık düşer.

Kronik stres

Ancak, stresli durum devam edip yoğunlaştığında (kronik stres), sürekli olarak gerçekliğin imkanlarımızın ötesinde olduğu izlenimine kapılırız.

Vücut daha sonra aşırı hızda çalışır ve vücut giderek daha fazla hormon salgılar. Sonuç olarak, kalp ve eklemler sürekli olarak gerilir… ve yorulur. Anksiyeteye , uykunun başlangıcına ve konsantrasyon bozukluklarına, sırt ağrısına, kardiyovasküler hastalıklara, diğer psikosomatik hastalıklara ve nihayetinde bitkinliğe ve depresyona neden olur.

Bazı alerjik, immünolojik ve kanserli hastalıklar, bu aşırı yemeden kaynaklanan düzensizliğe bağlanır. Endişeli insanlarda, dış stresörlerin yokluğunda bile düzensizlik meydana gelir. Sürekli yüksek düzeyde kaygıları, sıradan durumları bile onlar için tehlikeli veya aşılmaz hale getirir. Endişeli bir kişinin vücudu, sanki sürekli bir deneme veya tehlikeyle karşı karşıyaymış gibi “mücadele” hormonları üretir. Semptomlar ve sonuçlar bu nedenle temelde aynıdır.

Stres karşısında psikoterapi

Kişi duygularını iç gerilimin farkında bile olmayacak kadar bastırdığından, maruz kalınan baskı daha da yıkıcıdır. Pek çok insan, gelişimleri sırasında, özellikle öfke gibi acı verici ve olumsuz duygularını bastırmayı öğrenir. Belirgin dış işaretler vermeden, stres sağlığımızı bozar.

Çeşitli psikoterapötik teknikler stresi yönetmeye yardımcı olur. Psikoterapi, duygularınızı karşılamak için iç gerilimlerin farkına varmanızı sağlar. Psikoterapi sırasında hasta duygu ve hislerini ifade etmeyi ve bunlara saygı duymayı, onları dinlemeyi ve onları müttefik olarak görmeyi öğrenir. Kendine güveni olmayan, kendini gösteremeyen insanlar daha fazla gerilim ve stres yaşarlar.